طبق احاديث شاهنامه قاليشويي در مشهد فردوسي، استارت فرشبافي، رشتن و بافتن به فرصت تهمورث يعني مجال پيشداديان گشوده ميخواهد شد. در تاريخ طبري از فرشهايي كه با موي و پشم حيوان ها درين عصر بافته گرديده كلام رفته ميباشد.
سابق ترين علامت از هنر قاليبافي به بعد از ظهر مفرغ گشوده ميشود اين آرم يك كارد قاليبافي ميباشد كه از گورهاي قسم مفرغ تركمنستان و شمال كشور ايران يافت شد‌ه‌است. در شهر سوخته (دشت سيستان ـ جنوب شرقي كشور‌ايران) نيز فرشهاي حصيري و پارچه و ابزارهاي بافندگي به دست آمده كه وابسته به ۲۸۰۰-۲۵۰۰ قبل از به دنيا آمدن ميباشد. در زمان هخامنشيان، به گزارش گزنفون، شهر قديمي سارديس به قاليهاي گرهباف خويش فخر ميكرده كه به نقشهاي كناره و هيكلهاي مردان و شيردالهاي افسانهاي تر و تميز بوده ميباشد.
كهنه ترين قاليها به ترتيب: قالي كشف گرديده در نقش برجستة كاخ نينوا، فرش پازيريك از پنج‌مين گور اقوام سكايي، تكه فرش قومس (مدت ساسانيان)، فرش آناتولي (۱۳-۱۴م).
از دورة اشكانيان فقط مياقتدار به فرش بقاع لوـكان چين اشاره نمود كه به عقيدة دانشمندان پشم آن از قفقاز (كه در ان مجال وابسته به ايران بود) ميباشد. از دورة ساسانيان نيز تكه فرش قومس و فرش تاريخي و جواهرنشان بهارستان كه در سالن توشه عام كاخ تيسفون بزرگ بوده و بعداز حملة اعراب تحت عنوان غنيمت تقسيم شد‌ه‌است.
در قرن ها اولية هجري بعداز نفوذ اسلام طرح فرشها، به منجر منع مشابه سازي و زينت، تغيير‌و تحول كرد امّا در طول خلفاي عباسي كه تجملگرايي و قصرهاي لبريز زرق و برق ترويج يافت بافت اينسيرتكامل فرشها نيز رونق گرفت. از دورة سلجوقي نيز تكه فرشي با نقوش هندسي در موزة اوقاف استانبول محافظت ميخواهد شد.
سفرنامه ابن بطوطه از دورة ايلخانان به فرشهاي گسترده و گرانبهاي كاخ غازانخان و فرشهاي مقبره امام رضا (ع) در مشهد اشاره كرده ميباشد. در دورة تيموريان از سولههاي گرانقدر قاليبافي سبزوار كلام رفته و استعمال از مينياتور در نقشة فرشها بوسيله نگارگران موفقدست.
- ۲۲ بازديد
- ۰ نظر